آیا شیمی درمانی و سرطان باعث ناباروری مردان میشود

سرطان یکی از بیماری های شایع در تمام دنیا می باشد. این بیماری با روش های مختلفی از جمله پرتو درمانی و شیمی درمانی قابل درمان می باشد .درمان سرطان از اهمیت بسیاری برخوردار است و اگر فرد دچار سرطان ، به موقع به پزشک و مراکز درمانی مراجعه نماید، شانس بهبود آن نیز بیشتر خواهد شد .
باید اشاره داشت که سرطان ممکن است بر روی باروری افراد تأثیر داشته باشد و قدرت باروری و بچه دار شدن را در افراد کاهش دهد یا از بین ببرد .
برای مردان قدرت باروری به این معنا می باشد که بتوانند از طریق فعالیت جنسی عادی ، همسر خود را باردار کند و فرزند خود را به دنیا بیاورد . میزان باروری فرد به عملکرد دستگاه تناسلی آن ها و موارد بسیار مختلف دیگر بستگی دارد که در ادامه بیشتر به بررسی آن می پردازیم.

کدام سرطان ها باعث ناباروری مردان میشود؟

• سرطان بیضه
• سرطان پروستات
• سرطان مثانه
• اثرات سرطان در باروری مردان

تاثیرات سرطان بیضه در باروری

هم سرطان بیضه و هم نوع درمان آن می تواند بر سطح هورمون فرد و توانایی مردان در تولید مثل اثر گذار باشد. با توجه به این که اکثر مردان و پسران در یک بیضه به سرطان ، مبتلا می شوند و معمولا بیضه باقی مانده می تواند تستوسترون کافی را برای فرزند آوری ایجاد کند . در صورتی که هر دو بیضه مردان به سرطان دچار شود تا آخر عمر باید نوعی تستوسترون مصرف کنند.
سرطان بیضه میتواند فرد را نابارور کند و کسی که قصد داشتن فرزند دارد، باید قبل از درمان سرطان ، اسپرم خود را در بانک اسپرم فریز و نگهداری کند . باید بدانید که در سرطان بیضه ، به دلیل کم بودن تعداد اسپرم ممکن است گرفتن یک نمونه خوب با مشکل رو به رو شود .
در بعضی موارد بندرت اگر یک بیضه باقی مانده باشد ، 2 سال پس از قطع شیمی درمانی امکان باروری وجود دارد ، ولی یادتان باشد که گفتیم بندرت ، وروال عادی اینست که شیمی درمانی تقریبا همیشه بطور مادام العر اسپرم سازی را از بین می برد ، و ناچارا اگر فرزندی خواست باید از اسپرم اهدایی استفاده کند .

تاثیرات سرطان پروستات در باروری

• ممکن است وجود تومور در اندام تناسلی مرد باعث فشار به اندام یا مسدود کردن آن شود که در نتیجه منجر به بروز اختلال در اندام می شود.
• در بسیاری از موارد عمل جراحی یا درمان سرطان پروستات در قسمت هایی از اندام تولید مثل اختلالاتی به وجود میاورد و بر توانایی فرد در فرزند آوری تأثیر می گذارد .
  انواع مختلفی از درمان ها و جراحی ها می تواند اثرات متفاوتی داشته باشد. که بسته به شرایط و با توجه به عواملی مانند سن بیمار و مرحله رشد تومر، نوع درمان ، دوز و مقدار داروهای مصرفی خطر ناباروری متفاوت می باشد .

تاثیرات سرطان مثانه در باروری

یکی از سرطان های شایع در مردان، سرطان مثانه می باشد . سرطان مثانه هنگامی شروع می شود که سلول های سطح داخلی مثانه تغییر کنند و رشد آن ها از کنترل خارج شود . درمان سرطان مثانه از طریق جراحی، شیمی درمانی و پرتو درمانی صورت می پذیرد ، که می تواند باروری مردان را تحت تأثیر قرار دهد و فرآیند درمان سرطان مثانه ، مردان را نابارور کند.

اثرات شیمی درمانی در باروری مردان

یکی از رایج ‌ترین متدهای درمانی سرطان، شیمی درمانی می باشد که عمدتا در آن از داروهای ضد سرطانی برای از بین بردن یا کند کردن روند رشد سلول ‌های سرطانی استفاده می شود .از آن جایی که این داروها تخصص یافته و هدفمند نیستند، بر تمامی سلول‌هایی که سرعت تقسیم سلولی بالایی دارند مثل اسپرم ها (علاوه بر سلول‌های سرطانی ) اثر گذاشته و اسپرمهای سالم بدن را نیز تحت تاثیر قرار می دهند .
در مجموع انواع داروهای شیمی درمانی می تواند بر روی تولید اسپرم اثر گذار باشد و توانایی تولید اسپرم در افراد را به شدت کاهش دهد یا از بین ببرد . برخی از داروهای شیمی درمانی که به عنوان عوامل آلکیله کننده شناخته می‌شوند ، بیشتر به روند تولید و کاهش تعداد اسپرم آسیب می‌رسانند . نمونه‌هایی از این داروها عبارتند از بوسولفان، کارموستین، کلرامبوسیل، سیس پلاتین، سیکلوفسفامید، لوموستین، مکلورتامین، ملفالان و پروکابازین.
هنگامی که بیضه ها آسیب می بینند دیگر قادر به تولید اسپرم های بالغ نمی باشند. بعد از شیمی درمانی ممکن است تولید اسپرم کُند یا به طور کلی متوقف گردد. ممکن است بازگشت اسپرم سال ها به طول بیانجامد یا اکثر اوقات هرگز بازگشتی وجود نداشته باشد .
از این جهت بسیار مهم می باشد که قبل از شروع پروسه شیمی درمانی، بیمار در خصوص تاثیر بالقوه این متد درمانی بر باروری و کمبود تعداد اسپرم بخاطر سرطان، با پزشک متخصص خود مشورت کنند و گزینه‌های حفظ باروری مانند فریز اسپرم‌ را در نظر داشته باشند.

حفظ باروری مردان مبتلا به سرطان

1. سرطان به دلیل روشهای درمانی که برای بهبود آن مورد استفاده قرار می‌گیرد، یکی از اصلی ترین بیماری‌هایی است که می‌تواند آسیب اسپرم را در پی داشته باشد. درمان‌های سرطان اعم از شیمی درمانی، جراحی و رادیوتراپی می‌توانند کارکِرد اسپرم را کاهش دهند ، و بیماران باید نسبت به این موضوع آگاه شوند که روشهایی وجود دارند که می توانند برای پیشگیری از ناباروری استفاده کنند .
2. فریز کردن اسپرم ، یکی ازراهکار های مناسب برای حفظ باروری در بیماران سرطانی می باشد که معمولاً قبل از درمان سرطان انجام می‌شود. روش ذخیره اسپرم به این صورت می باشد که ابتدا فرد یک یا چند نمونه از مایع منی خود را به بانک اسپرم تحویل می‌دهد. سپس متخصصین علوم آزمایشگاه ناباروری ، منی را آزمایش می‌کند تا ببیند هر نمونه چند سلول اسپرم دارد، و چند درصد از آن‌ها تحرّک خوب دارند و چند درصد شکل طبیعی دارند تا در نهایت، سلول‌های اسپرم انتخابی ، منجمد ( فریز ) و ذخیره شوند .
3. با روش فریز کردن، اسپرم را حدود 10 سال می‌توان ذخیره سازی کرد، و در 38% ، نتایج موفقیت آمیزی برای مواردی که زوجین نابارور با این روش اقدام به باروری کرده اند گزارش شده است.

آیا درمان سرطان باعث تقویت باروری مردان میشود؟

این احتمال را هم باید در نظر بگیریم که بعد از درمان سرطان و قطع داروها، کاهش تولید اسپرم و عوارض جانبی جنسی ممکن است بهبود یابد . البته ممکن است چندین سال طول بکشد تا تولید اسپرم به وضعیت عادی برگردد.
لازمست بدانید که اگردرمان سرطان با جراحی تنها ( بدون شیمی درمانی یا رادیوتراپی ) انجام شده باشد ، احتمال باردارشدن همسر وجود دارد . ولی اگر شیمی درمانی هم وجود داشته ، باید بدنبال درمان با گرفتن اسپرم اهدایی باشید .

هورمون تراپی برای تقویت باروری مردان سرطانی

هورمون ها با تحریک وتکثیر برخی از سلول های طبیعی بدن ( مانند سلول های موجود در پستان ، اندومتر و پروستات ) ، عمدتاً استروژن یا پروژسترون ، میتوانند رشد تومورهایی را که از آن سلول‌ها ایجاد میشوند، تحریک کنند. اما از آنجایی که هورمون تراپی با مختل کردن تولید یا فعال کردن یک هورمون خاص عمل میکند، تنها دربرابر تومورهای وابسته به هورمون، که هدف هستند، موثر واقع می شوند .
بنابراین ، قبل ازتجویز آن، تومر باید به‌ دقت مورد بررسی قرار گیرد تا پاسخ احتمالی آن به معالجه ارزیابی شود. درمیان بررسی های دیگر، وضعیت هورمونی تومور باید در نظر گرفته شود ، یعنی نسبت سلول های تومور دارای گیرنده های خاص، که دارو به ‌آن متصل میشود.
در آغوش گرفتن ، نوازش ، و بوسیدن فرزند ، خوشایندترین لذت دنیا برای پدر و مادرهاست . ما پزشکان پیوسته در تلاشیم که این لذت را نصیب همۀ والدین کنیم .
پایان

• ناباروری مردان از علل تا درمان تاریخ انتشار : 1402-11-02تاریخ بروز رسانی : 1402-12-13
• اثرات مشکلات و اختلالات هورمونی در ناباروری مردان تاریخ انتشار : 1402-12-19تاریخ بروز رسانی : 1402-12-25
• آیا استرس و اضطراب باعث ناباروری مردان می شود تاریخ انتشار : 1403-01-24تاریخ بروز رسانی : 1403-02-06
• آزمایشات تشخیص ناباروری در مردان تاریخ انتشار : 1399-11-04تاریخ بروز رسانی : 1402-11-29
• دانستنیهای کلومیفن ، لتروزل و دوفامد تاریخ انتشار : 1401-01-08تاریخ بروز رسانی : 1403-02-06